Encyclopedie opnieuw uitgevonden
‘Eenmaal opengeslagen blijf je lezen en ontdek je steeds weer nieuwe informatie over Fryslân, heel veel dingen die je nog niet weet. Je blijft er in bladeren,’ zegt Bert Looper, directeur van het Fries historisch en letterkundig centrum Tresoar en opdrachtgever voor de productie van het naslagwerk. ‘Ik durf wel te zeggen dat we de encyclopedie opnieuw uitgevonden hebben door voor deze grondige en moderne opzet te kiezen. Het is echt een leesencyclopedie geworden, een bouwsteen voor het collectieve geheugen van Fryslân.’

Inhoud, inhoud en nog eens inhoud
‘De encyclopedie voorziet in een toenemende vraag naar concrete inhoud,’ zegt Meindert Schroor – sociaal geograaf en historicus - die als hoofdredacteur verantwoordelijk is voor de samenstelling van het naslagwerk. ‘Er is heel bewust gekozen voor een uitgebreid spectrum qua onderwerpen en voor veel diepgang. Inhoud die uitgebreid onderzocht en geverifieerd is door de top van de wetenschap maar ook nog eens heel toegankelijk geschreven is. Daar zijn mensen naar op zoek.’ 

Heel gewaagd jasje
Niet alleen de inhoud van de encyclopedie is anders dan wat je zou verwachten van een encyclopedie. Boekvormgever Gert Jan Slagter zorgde er namelijk voor dat de encyclopedie ook aan de buitenkant een lust voor het oog is. ‘In deze categorie boeken wordt je als vormgever al snel verleid naar de gebruikelijke clichés te grijpen. Voor de hand liggende afbeeldingen en Friese thema’s als lucht, water en weiland. Als vormgever denk ik dat een encyclopedie die op deze bijzondere manier is opgezet ook een gewaagd jasje verdient. Vandaar dat we hebben gekozen voor deze strakke typografische vormgeving. Dat is nog niet eerder vertoond bij naslagwerken van dit formaat, het is zo echt een opvallende set in de boekenkast. En op de leestafel natuurlijk.’

Een lust om uit te geven 
Voor de Friese uitgever Bornmeer is het uitgeven van zo’n unieke encyclopedie een prachtklus. ‘Het is waarschijnlijk de laatste keer dat zo’n compleet Fries naslagwerk gemaakt wordt,’ zegt uitgever Steven Sterk. ‘We hebben al veel bijzondere boeken mogen uitgeven maar zo’n exclusieve kans als bij deze encyclopedie krijg je niet snel weer. Daarom hebben we ook geen moment geaarzeld om het te doen toen we benaderd werden door Tresoar om de encyclopedie uit te geven.’ En dat het een prachtklus is om uit te geven kan zijn compagnon Robert Seton beamen. Hij is bij Bornmeer verantwoordelijk voor de productie van de encyclopedie. ‘Vanaf het moment dat het materiaal - meer dan 11.000 lemmateksten en alle illustraties - bij ons aangeleverd wordt begint hier een nauwkeurig proces van plannen, bijsturen en samenwerken met vormgevers, redacteuren en drukkers. Een proces dat zomaar een half jaar in beslag neemt. Maar het uiteindelijke resultaat mag er dan ook zijn: een imposante driedelige encyclopedie van rond de 3.000 pagina’s die ook nog eens ontzettend mooi oogt. Een lust om uit te geven.’